FINCH – voor de verandering

Over TGI
Themagecentreerde Interactie (TGI):
een krachtige methode met een goed verhaal
Ontwikkelen van samenwerking en leiderschap

TGI is een concept en een methode voor het begeleiden van (leer)groepen, teams en organisaties in hun ontwikkeling. De methode is gericht op effectieve, creatieve samenwerking en het ontwikkelen van ieders leiderschapspotentieel. TGI ondersteunt mensen om zichzelf goed te leiden terwijl ze samen verantwoordelijkheid nemen voor het bereiken van collectieve missie en doelstellingen.

De naam verwijst naar het principe dat niet de formele leider, maar het thema de interactie in de groep centreert. Een goed gekozen TGI-thema fungeert als focuspunt en ‘neutrale derde’ die alle betrokkenen uitnodigt om vol mee te doen. En stap voor stap werk te maken van samen werken, leven of leren. 

Ruth Cohn

Ruth Cohn (1912-2010), de grondlegster van TGI, vatte met haar uitspraak: “Ik ben niet almachtig, ik ben niet onmachtig. Ik ben partieel machtig.” de essentie van TGI samen: mensen zijn noch volledig machteloos, noch allesbepalend, maar hebben altijd invloed op hun omgeving. Ze roept hiermee op om verantwoordelijkheid voor het grotere geheel te betrekken bij onze persoonlijke keuzes.

Het is de missie van TGI om situaties waar mensen samen werken, leren en leven zó te creëren dat:

  • Er plek is voor ieders stem
  • Ieder zichzelf goed leidt binnen het geheel
  • Mensen samen verantwoordelijkheid oppakken voor resultaten én een levendig leerproces
  • De interactie vanuit een humane grondhouding gericht is op ontwikkeling

TGI streeft naar ‘living learning’ – levend leren met hoofd, handen en hart in een klimaat van vertrouwen waarin mensen zowel zichzelf, hun (professionele) identiteit als goede samenwerkingsrelaties kunnen ontwikkelen.

Lees het artikel over TGI en Deep Democracy
Lees het artikel over TGI en projectmanagement
De drie Axioma's van TGI
TGI is geworteld in drie waardegebonden uitgangspunten:
Autonomie en verbondenheid
De mens is een psychobiologische eenheid en deel van het universum. Hij is daarom tegelijk autonoom en interdependent. Mensen staan nooit op zichzelf, maar altijd in relatie tot hun omgeving. Het is een voortdurende uitdaging om je autonomie te behouden in de wisselwerking met anderen, zonder te vervallen in afhankelijkheid of egocentrisme.
Eerbied voor het leven
Respect voor al wat leeft en groeit. Neem beslissingen vanuit een humane grondhouding. Ieder mens is lerend en verdient een liefdevolle benadering. "Liefde heeft twee longen: confrontatie en acceptatie" - dit betekent dat we ieder mens volledig accepteren én dat we confrontaties aangaan om ontwikkeling te bevorderen.
Uitbreiding van mogelijkheden
Elk mens beschikt over vrije ruimte binnen grenzen - innerlijke grenzen of grenzen in de buitenwereld. Deze grenzen kunnen worden verruimd. Op de grens, in het contact met het andere of nieuwe, ervaren we spanning, soms angsten en onzekerheden. Moedige, bewuste keuzes zijn nodig om onszelf te ontwikkelen en invloed uit te oefenen op ons leven en de omgeving.
De vier Factoren - Dynamisch Balanceren
In elke groep of team vragen vier gelijkwaardige factoren afwisselend om aandacht in een dynamische balans ('balance the never balanced'):
Ik
De individuen met hun kwaliteiten, stijl, persoonlijkheid, behoeften en motivaties
Wij
Het samenwerkingsproces, relaties en interacties, openheid, sfeer, samenstelling van de groep
Het
De gezamenlijke opgave; inhoud en doelen, resultaten, visie en missie
Globe
De omgeving; fysieke ruimte, organisatiecontext, stakeholders, klanten, maatschappij, wereld
TGI-Thema’s leiden mee

Een TGI-thema is meer dan alleen een onderwerp – het benoemt een (verborgen) spanning in de samenwerking. Je komt een thema op het spoor door de vier factoren te analyseren of door meer intuïtief aan te voelen waar leer-, ontwikkel of creatie-spanning zit.
Het thema leidt de aandacht van de groep van de leiding af naar een ‘neutrale derde’ in het midden. Een goed thema fungeert zo als co-leider van het proces en:

  • Maakt expliciet wat centraal staat in de interactie
  • Is uitnodigend en uitdagend geformuleerd
  • Nodigt iedereen uit om op eigen wijze deel te nemen
  • Bevindt zich op de grens tussen veilig en uitdagend

Voorbeelden van thema’s:

  • “Onze samenwerking de laatste tijd; waar hebben we het over, wat blijft er onbesproken?”
  • “Moedig zijn op kritieke momenten: wat staat míj te doen om onze visie waar te maken?”
  • “Met jou samenwerken: wat jij mij biedt, wat ik jou bied… en niet!”
Werkprincipes van TGI
Wees je eigen leider
'Be your own chairperson' betekent dat je waarneemt wat er speelt in je binnenwereld (gedachten, gevoelens, lichaamssignalen) en in de buitenwereld (omgeving, anderen, taak) en bewuste keuzes maakt in verantwoordelijkheid voor jezelf en het geheel.
Storingen hebben voorrang
Hindernissen op onze weg nemen voorrang. Dit is een oproep om bespreekbaar te maken wat mensen belemmert om ten volle deel te nemen. Door storingen serieus te nemen ontstaan kansen om de samenwerking te verbeteren.
Selectieve authenticiteit
Tegelijk selectief en authentiek zijn, betekent eerlijk zijn naar jezelf en anderen (authentiek) en bewust kiezen wát je zegt (selectief) met het doel en belang van de samenwerking voor ogen.
Participerend leiderschap
In de formele (bege)leidersrol als mens meedoen, transparant en betrokken zijn, jezelf laten zien als lerend individu. De juiste maat van leiderschap bieden: niet te veel, niet te weinig, zowel veiligheid als uitdaging stimuleren.
Leerklimaat

Met TGI willen we een leerklimaat creëren dat lerend, open en gericht is op ontwikkeling en gelijkwaardige communicatie. Vanuit een grondhouding die gebaseerd is op acceptatie, empathie en echtheid.

ACCEPTATIE
Onvoorwaardelijke waardering: mezelf accepteren zoals ik ben, met mijn plussen en minnen. Want: als ik mezelf begrijp, accepteer, kan ik dat naar jou toe ook. Als ik mezelf kan vertrouwen, kan ik jou vertrouwen.

EMPATHIE
Dit is niet: er mee eens zijn of alles maar goed vinden wat de ander zegt, wil of vindt. Empathie gaat over je echt inleven in de ander, verplaatsen in zijn zienswijze, in zijn schoenen gaan staan.

ECHTHEID
Congruentie tussen binnenwereld en buitenwereld, tussen wat je zegt en hoe. Mensen merken dat haarscherp op als er ‘iets’ niet klopt. Toch hebben we ook altijd filters (selectieve authenticiteit). Hoe minder filters, hoe echter we zijn. Dit betekent ook: je kwetsbaarheid laten zien. En dat vergt moed.

Leiden met TGI

Als ik met TGI een team of opleidingsgroep leid dan ben ik transparant over de keuzes die ik maak en betrek ik de groep daar actief bij.
Zo werken we samen niet alleen aan inhoudelijk interessante thema’s, maar leert de groep ook de methode van TGI (her)kennen. Ik vind het belangrijk dat mensen zelf invloed hebben op hun eigen leer- en werkproces.
Alleen als we alle perspectieven en ieders waarnemingen en wijsheid benutten, kan er een collectief leiderschapsproces ontstaan van samen waarnemen, kiezen en doen.

Leiderschap = waarnemen  × kiezen × doen